UNGULA, ab UNGUIS

UNGULA, ab UNGUIS

cornea pars pedis est in equis, bobus et similibus. Et quidem in equis ἡ χελιδὼν cavum eius Graecis dicitur, quod bifurcatam hirundinis caudam aliqu`o mod`o referat, profundius in euqis generosis, quorum proin pedes tam facile non laeduntur. Unde pede sol`o allis`o gravius strepunt. Poeta, l. 3. Georg. v. 88. ubi de nobilis equi notis,

———— solidô graviter strepit ungula cornu.

Indidem χαλκόποδες, καναχήποδες, ὑψηχίες Graecis dicti, inter quos Homerus ἐριγδούπους πόδας ἵππων vocat, de bellicis equis verba faciens. Ὥσπερ γὰρ ἰκύμβαλον ψοφεῖ πρὸς τῷ δαπέδῳ Ιἡ κοίλη ὅπλη, solo enim allisa cava ungula resonat, ut cymbalum, Xenophon: quam in rem vide Sam. bochart. Hieroz. Parte prior. l. 2. c. 8. uti de vi onagri, in ungulis pedumque ictu sitâ, supra ubi de eo; de coeterorum vero animalium ungulis, Plinium, l. 11. c. 46. Dico saltem, ex ungula quoque munditiei indicium capi voluisse Deum, Levitici c. 11. v. 2. et in quadrupedibus mundis, praeter ruminationem, requisvisse, ungulam scissam et divisam simul, uti quoque videre est Deuter. c. 14. v. 8. Quorum locorum occasione Bochartus, Animal, ait, aliud est μώνυχον, solidipes, ut equus, mulus, asinus; aliud δίχηλον, bifidum, ut bos, cervus, capra, ovis; aliud πολυχιδὲς, multifidum, ut canis, leo, lupus, felis. Multifidum dicit Moses ambulare super plantas aut manus suas, Lev. c. 11. v. 27. cum quia caret ungulâ, tum quia pedes habet manuum instar digitatos. Hoc subtilius, quod distinguit meses inter fissionem et divisionem ungulae. Ita ut quaedam scribat ungulam simul dividere et findere, ex quorum numero est porcus, alia ungulam dividere quidem, sed nonfindere, Lev. c. 11. v. 7. 26. quia cohaeret adhuc vel a parte superiore, vel ab inferiori —— Exmplô sit camelus, cuius ungula superne divisa est et inferne chohaeret tec. Quare vero animalis scissam simul et divinam ungulam habentia pro mundis fuerint habita, et quid utrôque signô fuerit indigitatum, Burmannus docet, fissione ὁρθοτομίαν

rerum sacrarum, et divisione in duas solum partes, firmitatem et constantiam in fide ac iustitia, praefiguratum innuens, Medit. ad l. Ut hoc unum addam, intra ungulam bovis cibum recondere solitum Epimenidem, tradit ex Demetrio Laertius. Contra ex ungula equi mortem hausit Alexander M. Veneni enim, quô is peremptus, tanta vis fuit, ut non aere, non ferrô, non testâ contineretur, nec aliter ferri nisi in ungula equi potuerit, Iustinus, l. 12. c. 14. Vide quoque Pausaniam, in Arcadicis. Plut. tamen in Alex. c. 129. et Aelianus, Hist. anim. l. 10. c. 40. ungulam asininam fuisse scribunt: ut Arrianus, l. 7. Plinius, fine libri 30. et Vitruvius, l. 8. c. 3. mulinam: CUrtius iumenti ungulam simpliciter vocans l. 10. c. 10. rem in medio relinquit etc. Vide Berneggerum, ad l. et plura hanc in rem hîc passim, ubi de Animalium quolibet in specie, ut et infra voce Ungulus.